Rozwój kota – 1-12 tydzień życia

Mała Mi – fot. M. Kaniewska

Koty są gniazdownikami – oznacza to, że ich młode przez pierwsze tygodnie swojego życia pozostają w przygotowanym przez matkę gnieździe i są absolutnie zależne od kotki (i ewentualnie ludzkiego opiekuna).
Już podczas ciąży kotki, rozwija się u kociaka zmysł dotyku i równowagi. W momencie urodzin zaczyna rozwijać się zmysł węchu.
Po narodzinach, kocię zaczyna odżywiać się mlekiem matki, które tuż po porodzie jest bogate w przeciwciała i zabezpiecza kociaka w pierwszych tygodniach życia.

Podane poniżej przez mnie okresy rozwoju nie są absolutnie stałe – jest to czas przybliżony – wszystko zależy od indywidualnych cech poszczególnych kociąt i warunków w jakich żyją.

W pierwszym tygodniu życia kociak orientuje się w otaczającym go świecie dzięki tym właśnie zmysłom. Jego oczy i uszy pozostają bowiem zamknięte jeszcze przez jakiś czas. W tym czasie kocia matka pielęgnuje kocię i liżąc masuje mu brzuszek stymulując trawienie oraz wydalanie. W czasie pierwszego tygodnia swojego życia małe koty bardzo szybko się rozwijają fizycznie (w tych dniach potrafią podwoić swoją wagę urodzeniową).
W gnieździe kocię porusza się kierując się odczuwaną temperaturą (przez kilka pierwszych tygodni życia kocięta mają problemy z termoregulacją dlatego najchętniej będą przemieszczały się w kierunku ciepła, różne źródła podają różny czas ustabilizowania się tego procesu od 3 do 7 tygodni) i zapachami (rozpoznają zapach matki i rodzeństwa). Bardzo szybko zaczyna też mruczeć.

Drugi tydzień życia małego kota to rozwój zmysłów. W tym czasie otwierają się oczy co pociąga za sobą intensywny rozwój, a także rozpoczęcie eksploracji środowiska. Poprawiają się jego zdolności motoryczne czyli sprawniej porusza się po gnieździe, ćwiczy też swoją wytrzymałość. Zaczyna też odpowiadać na dźwięki wydawane przez matkę, a także wydawać dźwięki związane z emocjami – np. syczenie. Rozpoznaje zapach gniazda oraz braci i sióstr. W tym czasie kocię podejmuje pierwsze próby pielęgnacji siebie i rodzeństwa – tworzą się relacje rodzinne.

W trzecim tygodniu życia małego kota w dalszym ciągu rozwijają się jego zmysły, wzrasta koordynacja ruchowa i w związku z tym kociak eksploruje coraz szersze obszary gniazda i przestrzeni wokół niego. Wyrastają też pierwsze żeby co jest początkiem odstawienia maluchów przez kotkę – będzie je coraz rzadziej karmić mlekiem i zacznie przynosić im stałe jedzenie. Coraz lepsza kontrola swojego organizmu powoduje, że kocię staje się coraz bardziej niezależne. W tym okresie może zacząć korzystać z kuwety.

Czterotygodniowe kocię rozwija w dalszym ciągu swoje zmysły, poznaje coraz odleglejsze terytoria i szybko rośnie. Jego ruchy nie są jeszcze idealnie skoordynowane, ale rozwijają się we wspólnych, coraz dłuższych, zabawach z rodzeństwem, widać też, które kocięta lubią ze sobą przebywać, a które wolą trzymać dystans. Kocia mama przynosi do gniazda żywe ofiary, by kociaki mogły rozwijać umiejętności łowieckie.

W piątym tygodniu kociak zaczyna trenować biegi co oznacza, że coraz lepiej panuje nad swoim ciałem. Zmysły rozwijają się nadal, ale w dalszym ciągu daleko im do zmysłów dorosłego kota. Kotka bardzo niechętnie karmi mlekiem kocięta jednak w dalszym ciągu je pielęgnuje. Zabawy kociąt są coraz bardziej złożone, pojawiają się w nich ciągle nowe elementy. Młode koty potrafią używać kuwety.

Szósty, siódmy i ósmy tydzień życia młodego kota to dalszy rozwój umiejętności motorycznych oraz dalsze usamodzielnianie. W tym czasie mały kot intensywnie się bawi rozwijając nie tyko sprawność fizyczną lecz także umiejętności łowieckie oraz więź z rodzeństwem. W tym okresie kończy się także proces karmienia kociąt mlekiem przez matkę.

Od dziewiątego do dwunastego tygodnia życia kocięta to kres aktywnych zabaw, podczas których kocięta rozwijają więzi z rodzeństwem, wykorzystują zdolności obserwacyjne i uczą się naśladując matkę – ma to niezmiernie istotną rolę w rozwoju kociąt.
Pod koniec tego okresu są przygotowane do opuszczenia swojego dotychczasowego domu.
Zaburzenie tego rozwoju np. przez zbyt wczesne zabranie kocięcia do nowego domu, może skutkować problemami behawioralnymi w późniejszym okresie.
(©Karolina Telwikas)